صحیفه سجادیه - دعای شماره ۱ - فراز ۲۰

وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي رَكَّبَ فِينَا آلَاتِ الْبَسْطِ، وَ جَعَلَ لَنَا أَدَوَاتِ الْقَبْضِ، وَ مَتَّعَنَا بِأَرْوَاحِ الْحَيَاةِ، وَ أَثْبَتَ فِينَا جَوَارِحَ الْأَعْمَالِ، وَ غَذَّانَا بِطَيِّبَاتِ الرِّزْقِ، وَ أَغْنَانَا بِفَضْلِهِ، وَ أَقْنَانَا بِمَنِّهِ.

و سپاس خداى را که ابزار بسط و گشاد را در (بدن) ما به هم پیوسته، و افزارهاى قبض و درهم کشیدن را در (کالبد) ما قرار داد (رگ، پى، استخوان، گوشت، پیه، خون و سائر اندام را با کیفیت و حرکات مخصوصه در پیکر ما نهاد تا به واسطه‏ ى آنها اندام ها گشاده و درهم شود، و گفته شده: مراد از بسط و قبض قوه ‏ى دافعه و ماسکه است که در هر عضوى نهاده شده، و گفته ‏اند: مراد از آنها شادى و اندوه است) و ما را از روان هاى زندگى بهره ‏مند نمود (این جمله اشاره است به حدیث جابر از امام محمد باقر علیه ‏السلام که فرموده: پنج روح براى مقربین «اولیاء خدا» است: و روح قدس که با آن همه چیزها را مى‏ دانند، و روح ایمان که با آن خدا را عبادت و بندگى مى ‏نمایند، و روح قوه که با آن با دشمن جهاد و زد و خورد کرده و معاش و زندگانى را آماده مى‏ سازند، و روح شهوه که با آن از طعام و نکاح لذت و بهره مى‏ برند، و روح بدن که با آن به آهستگى و نرمى راه مى ‏روند، و چهار روح براى اصحاب یمین «مومنین» است چون روح قدس در ایشان نیست، و سه روح براى اصحاب شمال «کفار و منافقین» است چون داراى روح ایمان نمى ‏باشند، و گفته شده: ارواح در فرمایش امام علیه‏ السلام: و متعنا بارواح الحیوه جمع روح به فتح راء است که به معنى آسایش مى‏باشد یعنى ما را از آسایش هاى زندگى بهره ‏مند نمود) و اندام کردارها را در ما استوار گردانید، و ما را با روزی هاى پاکیزه (انواع غذاهاى حیوانى و نباتى) پرورش داد، و به بخشش خود توانگرمان ساخت، و به نعمت خویش سرمایه‏ ى (زندگانى) به ما بخشید (این جمله اشاره است به فرمایش خداى تعالى «س 53 ى 48(: و انه هو اغنى و اقنى یعنى و او است آنکه «بندگانش را» بى ‏نیاز کند و سرمایه بخشد).