برم: زجر و انف و كذا سام.
رحمت باد بر تو وداع كننده نيستم در حالت زجر و بى ميلى، و ترك كننده نيستم روزه او را در حالت زجر.
رحمت باد بر تو از مطلوبى كه قبل وقت او طلب شده و حزن بر او شد قبل از اينكه فوت شود.
رحمت باد بر تو چه بسيار بدى كه صرف شده است به واسطه ى تو از ما چه بسيار خيرى كه رسيده شده است به سبب تو بر ما.
رحمت باد بر تو و بر ليله القدر كه بهتر از هزار ماه است.
رحمت باد بر تو چه قدر بوده حرص و رغبت ما ديروز گذشته بر تو و شدت شوق ما فردا.
رحمت باد بر تو و بر فضل تو كه ما محروم شديم او را و بر گذشته از بركات تو كه ربوده شديم ما او را.
يعنى: اى خداى من ما اهل اين ماه آن چنانى كه هستيم شريف نمودى به او ما را و مطلع نمودى ما را منت خود را مران زمانى كه اشقيا جاهل بودند وقت او را، و محروم شدند به واسطه ى شقاوتشان فضل آن را،
و توئى صاحب آنچه كه
اختيار نمودى ما را به آن چيز از معرفت او، و هدايت نموده ى تو ما را از طريقه ى او به تحقيق كه مباشرت نموديم ما به توفيق تو روزه ى آن را و قيام آن را بر تقصير و جاى آورديم در آن ماه كمى از بسيار او را.
اقرارا: مفعول له.
يعنى: براى اقرار به گناه تا اينكه حمد مكفر او باشد يا حال باشد يعنى در حال اقرار به گناه زيرا كه اقرار به گناه از اعظم و اشرف اعمال است پس استحقاق حمد دارد بر اقرار به گناه من.
التفريط: يعنى بر اعمال قليله كه تفريط نموديم ما در آداب، و در بعض نسخ به ضاد است و در بعضى به صاد به معنى مرغب فيه و در بعضى به خاء به معنى تخمين.
يعنى: پس مر تو را است ثناء از روى اقرار نمودن بر بدكارى، و اعتراف نمودن به ضايع ساختن و مر تو را است از دلهاى ما بستن پشيمانى و از زبانها ما را راستى عذر گفتن، پس مزد ده ما را بر آنچه رسيده ما را در آن از تقصير مزدى
كه دريابيم به آن فضيلتى را كه رغبت كرده شده است در آن، و عوض يابيم به آن از نوعهاى ذخيره ى حرص داشته شده به آن،
و واجب گردان براى ما عذر خواستن از تو را بر آنچه كه كوتاهى نموده ايم در آن از حق تو، و برسان عمرهاى ما را به آنچه در پيش ما است از ماه رمضان آينده، پس هر گاه رسيديم ما او را پس يارى نما بر گرفتن آنچه سزاوارى از عبادت، و برسان ما را به سوى قيام به آنچه سزاوار است او را از بندگى نمودن، و جارى ساز براى ما از عمل خوب آنچه را كه بوده باشد سبب دريافتن حق تو را در دو ماه از ماههاى روزگار.
اللغه: لمم گناهان صغيره.
و اثم: گناهان كبيره را گويند، و المام به معنى مباشرت و جاى آوردن.
انتهاك: پرده درى و بى احترامى نمودن.
يعنى: خداوندا آنچه جاى آورديم ما به او در اين ماه از گناه كوچك و بزرگ، يا واقع شده ايم در آن ماه از گناهى يا كسب نموده ايم در آن از خطايا بر سبيل عمد از ما يا بر سبيل فراموشى، ستم نموده ايم در آن بر نفسهاى خود، يا دريده ايم به آن حرمتى از غير خود پس رحمت فرست بر پيغمبر و آل او و بپوشان ما را به پرده ى خود و عفو نما ما را به در گذشتن خود، بر پا مكن ما را پيش چشم شماتت
كنندگان، و مگشا بر ما در آن زبانهاى بدكاران را، و كارفرماى ما را به آنچه مى باشد سبب فرو نهادن و پوشاندن مر آن چيزى را كه ناخوش داشته ى از ما در آن به مهربانى تو كه فانى نمى شود، و فضل تو آن فضلى كه كم نمى شود.
..............................
