دعاى آن حضرت عليه السلام است در وداع ماه رمضان
• اى خدايى كه در برابر نعمت هايت بها نمى خواهى!
• اى آنكه از بخششت پشيمان نمى گردى!
• اى آنكه پاداش بنده را برابر نمى دهى!
• نعمتت از آغاز است، گذشتت تفضل است، كيفرت عدالت است و حكم و فرمانت همه نيكوست.
• اگر عطا بخشى عطايت را به منت نياميزى، و اگر باز دارى بر كس ستم نمى ورزى!
• پاداش مى دهى كسى را كه سپاست گذارد، تا آنكه سپاسگزارى را خود در دلش انداخته اى.
• جزا مى دهى به كسى كه تو را ستايد، حال آنكه خود ستايشگريش آموخته اى.
• عيب كسى را مى پوشانى كه اگر مى خواستى رسوايش مى كردى، و به كسى مى بخشى كه اگر مى خواستى محرومش مى ساختى، و آنان هر دو در خور رسوايى و حرمان بودند، اما تو كارت را بر تفضل نهاده اى، و قدرت و توانايى را بر گذشت روان داشته اى.
• با آنكه نافرمانى ات كند بردبارى، و آن را كه آهنگ ستم بر خود كند مهلت مى دهى، آرى پروردگار من! مهلتشان مى دهى و با آنان مدارا مى كنى، باشد كه برگردند، و علاج كارشان را به توبه بسپارند، تا هلاك شونده بر خلاف رضايت هلاك نشود و شقاوتمند به وسيله ى نعمتت به شقاوت نيفتد، تا آنجا كه ديگر برايش بهانه نماند و حجت پى در پى بر وى تمام شود، همه ى اينها از روى كرم توست، اى خداى بزرگوار و بهره اى است از مهربانى تو، اى خداوند بردبار.
• بار خدايا، تو آن خدايى كه درى از بخشش به روى بندكانت گشوده اى و نامش را توبه نهاده اى، و براى اينكه كسى اين در را گم نكند، آياتى را كه بر پيامبرت وحى كرده اى بدان راهنما ساخته اى، و تو كه نامت فرخنده باد فرموده اى: «به درگاه خدا توبه كنيد، توبه اى بى بازگشت، باشد كه پرودگارتان گناهانتان را بيامرزد، و شما را به بوستانهايى كه در آن نهرها جارى است در آورد.
• روزى كه خداوند پيامبر و كسانى را كه به وى گرويده اند فرو نگذارد، و نورشان پيشاپيش و در سمت راستشان در حركت باشد، مى گويند: پروردگارا، نور ما را به كمال رسان و ما را بيامرز كه تو بر هر كار توانايى،» پس كسى كه از ورود به چنين سرايى، پس از گشودن در و برگماشتن راهنما غفلت ورزد، چه بهانه اى دارد؟
• تو آن خدايى كه در معامله با بندگانت به سودشان بر بها افزوده اى، و مى خواهى در سودا با تو سود برند، و با افزودن دهى در سفر به ديارت كامياب شوند، و خود كه نامت فرخنده و بر فراز باد فرموده اى:
• «هر كس كار نيكى كند ده برابر پاداش برد، و هر كس كار بدى كند تنها همانند آن كيفر بيند،»
• و فرموده اى: «مثل كسانى كه اموالشان را در راه خدا انفاق مى كنند، مثل دانه اى است كه هفت خوشه بر آورد، و در هر خوشه صد دانه باشد، و خدا پاداش هر كه را خواهد مى افزايد» و فرموده اى: «كيست كه به خدا وامى نيكو دهد، تا خدا بر آن چندين برابر بيفزايد،» و همانند اينها آيات ديگر، كه در قرآن درباره افزونى نيكى ها فرستاده اى.
• تو آن خداى كه به واسطه ى گفتارى كه از عيب فرستادى، و شوق و رغبيت كه در آنها برانگيختى، آدميان را به چيزهايى راه نموده اى كه اگر نمى گفتى از ديدگانشان نهان مى ماند، و گوشهايشان آن را نمى شنيد، و انديشه هايشان بدانجا نمى رسيد.
• تو خود فرموده اى: «يادم كنيد تا يادتان كنم، سپاسم گزاريد و ناسپاسيم مكنيد»
• و فرموده اى: اگر سپاسم گوييد بر نعمت شما بيفزايم و اگر كفران كنيد بى ترديد كيفرم شديد مى باشد.
• و نيز فرموده اى: «مرا بخوانيد تا شما را اجابت كنم و آنان كه از پرستشم تكبر مى ورزند، به زودى به ذلت و خوارى به دوزخ در آيند،».
• بار خدايا، دعاى بندگان را به درگاهت عبادت خواندى، و وانهادن آن را سركشى ناميدى، و كسانى را كه از آن رخ بر تابند وعده ى خوارى و دوزخ دادى.
• از اين رو بندگانت به نعمت هايت يادت كردند، به فضلت سپاست گفتند، به فرمانت فرايت خواندند، و براى درخواست افزونى نعمتت صدقه بخشيدند، بدين اميد كه از خشمت رهايى يابند و خشنوديت را به دست آرند.
• بار خدايا اگر هر يك از آفريدگانت، آفريده ى ديگر را بدين گونه كه بندگانت را رهنموده اى، رهنموده بود، او را به احسان توصيف مى كردند، و او را سخاوتمند مى خواندند؛ پس سپاست باد، تا هر زمان كه توان سپاست گفت و تا هر زمان كه براى سپاس واژه توان يافت، يا مفهومى كه بدان توان سپاست گفت.
• بار خدايا، اى آنكه با بخشش و احسان بر بندگات بر بندگانت حق سپاسى يافتى، و آنان را در نعمت و عطايات غرقه ساختى، آثار نعمتت بر ما آشكار است و احسانت در حق ما بسيار و ما در بند عطايت گرفتار.
• ما را به دين برگزيده ات، آيين پسنديده ات، و شريعت آسانت، هدايت كردى و ديدگانمان ترا به تقرب خويش و رسيدن به مقام كرامتت بينا ساختى.
• بار خدايا، از مواهب برگزيده ات و از فرايض ويژه ات رمضان را نهاده اى، ماهى كه آن را از ديگر ماهها ممتاز ساخته اى، و از ميان همه، زمانها و روزگاران برگزيده اى، و به همه اوقات سال برترى اش داده اى، چرا كه در آن قرآن و نور را فرستادى، و بر تكاليف مؤمنان افزودى، و روزه را در آن واجب كردى، بندگانت را به نماز و عبادت در آن ترغيب فرمودى، و شب قدرش را- كه بهتر از هزار ماه است- بزرگ شمردى.
• آنگاه به خاطر رمضان ما را بر ديگر امت ها برگزيدى، و در ميان همه ى ملت ها و كيش ها ما را بدان فضلت دادى، پس ما به فرمانت روزش را روزه داشتيم، و به ياريت شبش را به نماز و طاعت بپا خاستيم، و با اين روزه و نماز به استقبال رحمتت كه ارزانيمان داشته بودى رفتيم، و از اين طريق نيل به ثوابت را آرزو كرديم، تويى كه هر چه را از تو بخواهند از آن سرشارى، و به اعطاى آنچه از احسانت طلبند توانايى، و به تقرب جويانت نزديكى.
• بار خدايا، اين ماه در ميان ما ستوده غنود، ما را همراه و همنشين خوبى بود، و به گرانبهاترين سودهاى جهانيان ما را سودمند نمود، اما آن گاه كه زمانش به پايان رسيد، و شمار روزهايش به آخر كشيد، رخت از ميان ما برچيد.
• و ما اكنون با او بدرود مى گوييم، بدرود كسى كه فراقش بر ما گرانبار است و رفتنش براى ما غمبار و دورى اش بر ما وحشتبار.
• عزيزى او را بر ما پيمانى است كه بايد نگه داريم، حرمتى است كه بايد پاس بداريم، و حقى است كه بايد ادا كنيم،
• پس، اكنون مى گوييم: بدرود اى بزرگنترين ماه خدا، و اى عيد دوستان خدا.
• بدرود اى بهترين زمانها كه همراه ما بودى، و اى بهترين ماه در همه روزها و ساعت ها.
• بدرود اى ماه دست يافتن به آرزوها، و اى ماه سرشار از اعمال شايسته ى بندگان خدا.
• بدرود اى ماهى كه چون باشى براى ما ارجمندى، و چون بروى براى ما اندوه آفرينى، و دوريت درد آفرين است براى اميدها و آرزوها.
• بدرود اى همدم و مونسى كه چون شادى آفرينى، و رفتنت وحشتبار است و تألم افزا.
• بدرود اى همسايه اى كه تا در كنار ما بودى، دلهايمان را نرمى و وفروتنى بود و گناهان را كاهش ها وكاستى ها.
• بدرود اى ياورى كه بر شيطان ياريمان دادى، و ما را راه نمودى به نيكى ها.
• بدرود كه آزاد شدگان خدا در تو بسيارند، و چه نيك بخت است آنكه نگه داشت احترامت را.
• بدرود كه بسا گناهان را از ما زدودى، و پوشاندى بسيار عيب ها و زشتى ها.
• بدرود كه بر گناهكاران بس دراز نمودى، و مؤمنان را هيبت افكندى در دلها.
• بدرود اى ماهى كه ارزشمندترين ماه روزگاران بودى.
• بدرود اى ماهى كه براى همه امن و سلامت بودى.
• بدرود كه نه در مصاحبتت ناپسندى بود، نه در معاشرتت ناخوشايندى.
• بدرود كه با بركات بر ما در آمدى، و ما را از گناهان شستشو دادى.
• بدرود كه وداع ما با تو نه از روى دلتنگى است، و نگرفتن روزه مان نه از روى خستگى.
• بدورد كه پيش از آمدنت منتظرت بوديم، و پيش از رفتنت بر مفارقتت غمباريم.
• بدرود كه با آمدنت چه بسيار بدى ها كه از ما بر طرف گرديد، و چه بسيار خوبى ها كه به ما رسيد.
• بدرود با آن شب قدرت كه از هزار ماه بهتر است.
• بدرود كه ديروز كه ميان ما بودى آزمند ماندنت بودى، و فردا كه از ميان ما خواهى رفت مشتاق ديدار دورباره ات هستيم.
• بدرود با آن فضل و كرمت، كه اينك از آن محروم گشته ايم.
• بدرود با آن بركات گذاشته ات، كه اگنون از دست داده ايم.
• بار خدايا، ما مشتاق اين ماهيم، ماهى كه ما را بدان ارجمندى دادى، و آن گاه كه شوربختان قدرش را نشناختند، و به شقاوتشان از فضيلتش محروم شدند، ما را به روزه داشتن آن توفيق عطا كردى.
• بار خدايا، اين تو بود كه ما را به شناخت قدر اين ماه برگزيدى، و به سنت آن راه نمودى، تو بودى كه به ما توفيق روزه و نمازگزارى در آن عنايت كردى، هر چند ما كوتاهى كرده و اندكى از بسيار به جاى آورديم.
• بار خدايا، سپاست باد، اينك ما به بدكردارى خود اقرار مى كنيم، و به تبهكارى خويش معترفيم، و از اعماق جان به درگاهت پشيمانيم، و از سر صدق از پيشگاهت عذر مى خواهيم، پس، در برابر قصورى كه در اين ماه در عبادت داشته ايم، و اندوخته هاى گوناگون را كه آرزومنديم دريابيم.
• كوتاهى ما ار در اداى حق خويش ببخش، و عمر ما را تا رمضان آينده تدوام بخش، و چون به رمضان آينده رسيديم، ياريمان ده كه عبادتت را آنگونه كه سزاوار توست به جاى آريم، و آنگونه كه سزاوار آن ماه است به نماز و اطاعت بپردازيم.
• و با كارهاى شايسته موفقمان دار در اين رمضان و رمضان ديگر، در ميان ديگر ماههاى سال، اداى حقت را قدر بشناسيم.
• بار خدايا، اگر در اين ماه قصد گناه كرده ايم، يا گناهى را مرتكب شده ايم، يا از روى فراموشى ستمى بر خود روا داشته ايم، يا پرده ى حرمت ديگرى را دريده ايم، پس بر محمد و خاندانش درود فرست و ما را در پرده ى آمرزشت فروپوش، و به گذشتت از كرده ما چشم بپوش، ما را در برابر ديده ى شماتت كنندگان ميار، و زبان طعنه زنندگان بر ما دراز مدار، و ما را- به مهرت كه پايان نپذيرد، و فضلت كه پايان نيابد- به كارى كه سبب زدودن گناهانمان باشد، و كفاره كردار ناپسندمان گردد، برگمار.
• بار خدايا، بر محمد و خاندانش درود فرست و ما را در اندوه سپرى شدن رمضان پاداش خير ده، و اين روز عيد و روز روزه گشادن را بر ما بگردان نيك و فرخنده، و چنان كن كه روز عيد، از بهترين روزهاى ما باشد، روزى كه گذشتت را براى ما به ارمغان آرد، و گناهانمان را بپيرايد.
• بار خدايا، در اين روز گناهانمان را بيامرز، گناهانى كه نمايان يا نهان بوده.
• بار خدايا، با پايان يافتن اين ماه از گناهانمان بگذر، و با رفتنش ما را از پليدى ها بيرون بر، و چنان كن كه ما از بهترين يارانش باشيم كه بدان به نكيبختى رسيده اند، و خرسندترين كسان كه از آن سهم برده اند، و بهره مندترين كسان كه از آن بهره ور شده اند.
• بار خدايا، هر يك از بندگانت كه حرمت اين ماه را آن چنان كه شايسته ى آن است رعايت كرده، و احكام آن را آن گونه كه سزاوار است به جاى آورده، و از گناهان، آنسان كه بايد پرهيز نموده، يا به كردار نيك به تو تقرب جسته، تا بدانجا كه خشنودى ات نصيبش شده، و رحمتت به وى روى آورده، خداوندا، همانند پاداشى كه به وى مى دهى به ما نيز از كرمت عطا فرما. و از فضلت چندين برابر بر آن افزا.
• چرا كه فضلت كاستى نمى يابد، و گنجينه هايت نقصان نپذيرد، بلكه فزونى يابد و كان احسانت پايان نگيرد و بخششت بخششى گوارا و لذتبخش مى باشد.
• بار خدايا، بر محمد و خاندانش درود فرست و براى ما پاداش كسى را بنويس كه اين ماه را تا روز رستاخيز روزه داشته است، يا در آن به عبادت پرداخته است.
• بار خدايا، ما، در اين روز فطر كه آن را روز عيد و شادمانى مؤمنان، روز اجتماع مسلمانان، و روز كمك به ديگران قرار داده اى، از هر گناهى كه مرتكب شده ايم، از هر كار ناپسندى كه انجام داده ايم، و از هر انديشه ى بد كه در دل نهان داسته ايم، توبه مى كنيم، توبه ى كسى كه بازگشت به گناه را در دل نپرورد، و ديگر گرد گناه نگردد، توبه ى بى بازگشت كه از هرگوه شبهه و ترديد رها باشد،بار خدايا، چنين توبه اى را از ما پذيرا باش، خشنود شو از ما، و ما را بر آن ثابت قدم فرما.
• بار خدايا، خوف از عذاب دوزخ را روزى ما گردان، و شوق بهشت برين را به ما بچشان، تا لذت آنچه را از تو خواسته ايم دريابيم، و از اندوه آنچه از آن به تو پناه آورده ايم وارهيم.
• بار خدايا، ما را در زمره ى توبه كنندگانى قرار ده، كه دوستشان داشته اى، و بازگشت به طاعتت را از آنان پذيرفته اى، اى دادگرترين دادگستران.
• بار خدايا، از پدران و مادران و همكيشان ما، آنان كه در گذشته اند و آنان كه هنوز جام مرگ ننوشيده اند، بگذر.
• بار خدايا، بر پيامبر ما محمد و خاندانش درود فرست، آن سان كه بر فرشتگان مقربت درود فرستادى، بر او و خاندانش درود فرست، آن سان كه بر پيامبران مرسلت درود فرستادى، بر او و خاندانش درود فرست آن سان كه بر بندگان شايسته ات درود فرستادى، درودى برتر از درود آنان، اى پروردگار جهانيان،
• درودى كه بركتش به ما رسد، و سودش نصيب ما شود، و سبب استجابت دعاى ما گردد، كه تو كريمترين كسى هستى كه به وى روى آورند، كار سازترين كس كه به وى توكل كنند و بخشنده ترين كس كه از عطايش درخواست نمايند و تو بر هر كار توانايى.
-------------------
