نیاز و نیازمند
• بخشی از دعای 12
ای حاجتمندان! بدانید كه برای حوائجتان جز در خانه
اللغه: اليهم جمع بهمه به ضم عبارت است از امر مخفى بر حواس و ادراك و در اين مقام عبارت از امور مخفيه بر حواس است به واسطه ى دقت، و لطافت آن.
يعنى: ايمان و تصديق نمودم به آنكه روشن و نورانى نمود به تو تاريكيها و سياهيها را و هويدا و واضح كرد به تو امور مخفيه را و قرار داد تو را
علامتى از علامات پادشاهى خود و نشانه ى از نشانهاى قوت و قدرت خود.
تذنيب: بدانكه به حسب مناسبت بهم وضوح است نه روشنائى زيرا كه بهم عبارت هست از امور خفيه پس حاجت به وضوح دارد چنانكه تاريكى حاجت به روشنائى دارد .
فذلكه: بدانكه هر رئيسى و مخدومى در مقام رياست و آقائى حاجت باعوان و خدمه دارد در اصلاح امور خود اين عالم اسفل و مافيه در تمشيت امور حاجت به قمر دارند چنانكه بالعيان نقل شد در تاثير قمر در بعضى خضرويات و آجال و حساب ناس كه حاجت دارد و بى وجود قمر به حسب ظاهر صورت نبندد.
اللغه: مهن خادم.
مهين: حقير.
افول: غروب.
يعنى: خادم و مطيع كرد تو را به زيادتى و نقصان و طلوع و افول، و نورانى و تاريكى در هر يك از اين امور تو او را مطيع هستى و به سوى اراده ى او عجله كننده ى.
ختام مسك: بدان كه به حسب اين فقره چنان مستفاد مى شود كه اين تشكيلات بدريه لازم ذات قمر است و اين منافى با تجربه و حس و براهين اهل هيئت است اگر چه اين ممكن است پس لابد در مثل اين خطاب بايد تصرف شود.
يعنى: تنزيه مى نمايم او را چقدر تعجب و خوش است آنچه كه تدبير فرموده در شان تو و چه قدر دقيق و نازك است آنچه كه آفريدى تو در شغل و كارت قرار داد تو را كليد ماه تازه براى امر تازه.
تذنيب: بدان كه مروى از حضرت رسول صلى الله عليه و آله است كه: هر كه عالم به علم هيئت نباشد او عنن دارد در معرفت الله و از معجزات بعضى انبياء سابق علم هيئت بوده است پس كسى بخواهد عالم شود فى الجمله به چيزهائى كه تدبير وضع فرمود در حق قمر حاجت دارد به معرفت علم هيئت.
اللغه: تقدير اندازه نمودن.
تصوير: صورت انداختن.
محق: ابطال، دنس و وسخ: چرك.
نكد: به معنى اندك و ضيق.
الاعراب: فاء سببيه و احتمال دارد فصيحه باشد.
يعنى: پس سئوال مى كنم خدا را كه رب من و تو هست و خلقت كننده ى من و تو هست مهياكننده ى من و تو هست، و صورت اندازنده ى من و تو هست
اللغه: تقدير اندازه نمودن.
تصوير: صورت انداختن.
محق: ابطال، دنس و وسخ: چرك.
نكد: به معنى اندك و ضيق.
الاعراب: فاء سببيه و احتمال دارد فصيحه باشد.
يعنى: پس سئوال مى كنم خدا را كه رب من و تو هست و خلقت كننده ى من و تو هست مهياكننده ى من و تو هست، و صورت اندازنده ى من و تو هست
اينكه صلوه فرستد بر محمد و آل او و آنكه بگرداند تو را هلال نمو و زيادتى كه زائل نكند او را روزها، و ماه پاكيزه و پاكى كه چرك نكند او را گناهان، و ماه امن از مرض و ماه سلامت از گناهان، ماه خوب و سعد بدى نبوده باشد در آن نيكوئى كه ضيق و تنگى نباشد.
ماه آسان و سهل كه ممزوج نباشد او را شدت و صعب.
ماه خير و خوبى كه مخلوط نشود او را شر.
ماه امن و ايمان و ماه نعمت و احسان.
توضيح: بدانكه آنچه از شرور و منافيات طبع كه وارد شود بر انسان همه ى آنها به سبب خود اوست و خلاف رضاى حق مرتكب شده باعث عقوبات دنيوى و اخروى مى شود .
مثلا ترك صدقه موجب مرض شود، و ترك صله ى رحم قطع عمر كند وضوء بماء مشمس برص آرد زناء طاعون آورد و هكذا.
و همچنين فايز شدن او به سعادات و خيرات از براى آنها مقتضيات است.
مثلا قضاء حوائج ديگران سعه ى رزق آورد.
سوره ى يس در هر صبح دفع بلا كند و قضاى حوائج شود.
نماز شب سعه ى رزق آورد طلوع فلان كوكب در فلان درجه زيادتى نباتات شود، مقارنه ى زهره و مشترى اقتضاى خوبى حال رعايا شود.
و از جمله مقتضيات خير و سعادات طلوع هلال است كه او را مقدر المقدورات خوانند مقتضى از براى جلى از امور سفليه قرار داده است كه مقتضى خير و خوبى در آن شود چنانكه خلقت عالم كبير كه در حسن صغير است
اينكه صلوه فرستد بر محمد و آل او و آنكه بگرداند تو را هلال نمو و زيادتى كه زائل نكند او را روزها، و ماه پاكيزه و پاكى كه چرك نكند او را گناهان، و ماه امن از مرض و ماه سلامت از گناهان، ماه خوب و سعد بدى نبوده باشد در آن نيكوئى كه ضيق و تنگى نباشد.
................................
