• بخشی از دعای شانزدهم
1- خداوند هر كس را كه پس از توكل به او، درباره فقرش شكایت به
هدى: به معنى سيرت و طريقه و پيش رفتن يعنى ديندارى مى نموده اند به دين ايشان و راه يافتند ايشان به راه ايشان و اتفاق مى نمودند بر ايشان و متهم مى نمودند در چيزهائى كه ايشان ادا نموده اند به ايشان اهل ايمان كسانى هستند كه متابعت پيغمبر خود نموده اند و در هر جهتى از جهات قولا و فعلا و عملا، پس كسانى كه اين صفت حسنه ايشان را حاصل شده است آن خواهد صحابه شد و كسانيكه اين صفت حسنه را از صحابه تحصيل نموده اند تابع خواهند بود چنانكه كسى كه درك زمان پيغمبر نمود و متدين بدين او نشد و او را متهم دانست در اقوال و افعال و اعمال و اتفاق با او ننمود در آنچه كه مى خواست منافق بود و كسانى كه درك صحابه نموده اند و اتفاق ننموده اند با ايشان و ايشان را متهم دانسته اند در آنچه به ايشان اداء نموده اند منافق هستند و اين مطلب در صحابه و تابع هر دو حاصل شد، حضرت ختمى ماب صلى الله عليه و آله به ايشان رسانيد كه پسرعموى مرا خداى عزوجل وصى و خليفه ى من نمود در ظاهر تصديق او نمودند در خلوت باصدقاء خود مى گفتند:
اين مرد دروغ مى گويد دوستى و قرابت و خويشى به سبب اين كلمات شده است حضرت ختمى مآب به ايشان مى فرمود: برويم جهاد، مى گفتند هوا گرم است و يا سرد است و يا اينكه در خانه كسى را نداريم و امثال اين امور زياد است كه از صحابه حاصل شده است و از تابعين نيز اين است كه فرمودند امير مومنان مردمان بعد از پيغمبر همه مرتد شدند مگر سلمان و ابوذر و مقداد و عمار.
يوم الدين: روز قيامت را گويند وجه تسميه ى روز قيامت به يوم الدين از براى آن است كه چون كه دين به معنى جزا است روز قيامت هم روز مجازات است
ذريه: كسى را گويند كه مخلوق شده باشد از او و از صلب او حاصل شده باشد در زيارت جامعه در زيارت حضرت اميرالمومنين نمى توان خطاب به آن بزرگوار نمود و گفت و ذريه ى رسول الله مگر اينكه مرتكب مجاز شود و اراده نمايد خويش پيغمبر و قريب پيغمبر را.
و اما قول حضرت سجاد عليه السلام و على من اطاعك دفع توهم است از فقرات سابقه چنان مستفاد مى شود كه دعاى امام بر همه ى زنان و ذريات و اولاد و تابعين خواهد بود مى خواهد مطيع باشد و غير مطيع و حال اينكه دعاء بر غير مطيع لايق و سزاوار نيست مگر اينكه دعا بر هدايت شدن و اينكه موفق بر طاعات و ايمان شوند از جهت اين توهم بيان فرمود و صلوه و رحمه بر اطاعت كنندگان ايشان است نه بر هر كه از ايشان، يعنى خدايا رحمت بفرست تو بر كسانى كه متابعت كننده اند از امروز كه ما در او هستيم تا روز قيامت و بر زنان ايشان و بر اولاد ايشان و بر كسى كه اطاعت نموده است تو را از ايشان.
...................
