نیاز و نیازمند
• بخشی از دعای 12
ای حاجتمندان! بدانید كه برای حوائجتان جز در خانه
بقدرته: متعلق بمنه باء فى قوله بنا ظاهر فى السببيه.
شرح: يعنى ثناء معبودى را سزاست كه منت نهاد بر ما بوجود شريف حضرت ختمى مآب (ص) بر امم سابقه و اهل ازمنه ى سالفه اين منت گذاشته شد، اين منت او ما را بر اين نعمت از قدرت او است كه اين صفت دارد كه عاجز نيست از هيچ چيز اگر چه آن شى ء عظيم و بزرگ باشد و هيچ از او فوت نشود اگر چه كمال لطافت را داشته باشد پس ختم و عقب قرار داد ما را بر جميع مخلوق خود، و گردانيد ما را شاهد بر كسى كه ملك راست و زياد كرد ما را به منت خود بر كسانى كه ما را كم و قليل مى شمردند.
تنبيهان: اول آن است كه در اول اين دعاى شريف امام عاليمقام عليه الصلوه و السلام فرمود: و الحمد لله با و او به حسب سوق كلام آن است كه عطف بر فقرات سابقه باشد به حسب سوق و اين فقره صلوات بر پيغمبر صلى الله عليه و آله و سلم نيست، بلكه تعداد مرتبه اى از مراتب ثناء است و شاهد بر مقال بعضى از شراح نقل كردند از نسخ قديمه كه خالى از عنوان مذكور است بر فرض تمام نسخ با اين عنوان معنون باشند دليل بر اعتبار آن است كه غايه ما فى الباب اصل دعاء سند او معلوم شد نه عناوين او به اين معنى كه عنوان هم از او (ع) رسيده باشد. دويم، اين است كه اين فقرات ثلاثه اخيره اعنى قوله فاختم بنا... احتمال دارد كه اشاره به امت مرحومه باشد يعنى در امت نبوى اين سه صفت است اما صفت اول و سيم واضحست و اما دويم اشاره به آيه ى شريفه و جعلناكم امه وسطا لتكونوا شهداء على الناس و روايت شد از حضرت صادق عليه السلام، كه فرمودند بعد از اينكه روز قيامت مى شود و جمع مى كند خداوند خلايق را از براى حساب پس اول كسى كه خوانده مى شود از براى حساب حضرت نوح على نبينا و آله و عليه السلام است پس گفته مى شود به او كه آيا رسانيدى عرض مى كند بلى يا رب به او گفته مى شود شاهد بر اين دعوى كيست عرض مى كند محمد بن عبدالله صلى الله عليه و آله پس نوح بيرون مى آيد و گام مى زند بر گردنهاى مردم، تا اينكه مى آيد به سوى محمد صلى الله عليه و آله و آن جناب مستطاب كامياب (ص) بالاى تلى از مشك است و با او است على عليه و على آله الصلوه و السلام اين است قوله تعالى فلما راوه زلفه سيئت وجوه الذين كفروا پس عرض مى كند نوح عليه السلام كه يا محمد (ص) خلاق عالم فرموده به من و سئوال كرده از من كه آيا رساندى عرض كردم بلى فرمود شهود كيست عرض كردم محمد (ص) از من شهود مى خواهد پس پيغمبر مى فرمايد: يا جعفر و يا حمزه برويد شهادت بدهيد كه نوح تبليغ كرده است پس حضرت صادق عليه السلام فرمود كه جعفر و حمزه شاهد هستند بر انبياء به اينكه رساندند را وى عرض مى كند كه جعلت فداك پس على عليه السلام كجا است فرمودند كه على عليه السلام اعظم قدر است از شهادت و در روايات عامه هم نظير اين مضمون است كه امم در روز قيامت منكر مى شوند تبليغ انبياء را پس مطالبه مى كنند از انبياء شهود را پس اين امت را شاهد آورند و احتمال ديگر كه مراد از اين فقرات ثلثه ائمه اثنى عشر عليهم السلام جميعا صلوات الله الملك الاكبر باشند چنانچه روايات كثيره بر اين مقاله شاهد است حتى روايت از حضرت باقر عليه الصلوه والسلام كه فرمود آن حضرت (ع) كه مائيم امت وسط، مائيم شهداء بر خلق و حجت روى زمين رسول الله صلى الله عليه و آله شاهد بر ما است و ما شاهد بر خلقيم هر كه تصديق كرد ما را در روز قيامت تصديق مى كنيم او را و هر كه تكذيب كرد تكذيبش مى كنيم فتامل.
..............................
