در ادامه امام معصوم عليه السلام به فرزندان دستور داده است كه براى پدران و مادران ، بلند مرتبه ترين صلوات و رحمت الهى را – كه ويژه ى اوليا و صالحان و والدين است – طلب كنند . حقيقت اين است كه پدر و مادر از چنان شأنى برخوردارند كه سزاوار صلوات و كرامت بى نهايت شوند .
رشد فرزندان ، سبب برترى درجات پدران و مادران
نكته ى ديگر آن كه صلاح و رشد و تعالى فرزندان ، خود موجب تعالى روح و بلندى درجات پدران و مادران نزد خداوند سبحان است و پروردگار متعال به يمن درجات والاى بندگا صالح خود ، به فرزندان آنان اجرى عظيم كرامت مى فرمايد . هم از اين روى ، امام عليه السلام دستور مى فرمايد كه كرامت هاى ويژه ى پدران و مادران بندگان صالح خدا را براى پدران و مادران خود درخواست كنيم .
فصل على محمد و آله ، و أعنى يا خير من استعين به ، و وفقنى يا أهدى من رغب اليه ، و لا تجعلنى فى أهل العقوق للآباء و الأمهات يوم تجزى كل نفس بما كسبت و هم لا يظلمون ، اللهم صل على محمد و آله و ذريته ، و اخصص أبوى بأفضل ما خصصت به آباء عبادك المؤمنين و أمهاتهم ، يا أرحم الراحمين ؛
خدايا ! بر حضرت محمد و خاندان او درود فرست و مرا – اى بهترين كسى كه از او مدد مى طلبم – در انجام وظيفه ام يارى فرما و مرا – اى كسى كه بهترين هدايت گر مشتاقانت هستى – در روز قيامت كه هر كسى به جزاى كردار خود مى رسد و هرگز به كسى ستم نخواهد شد ، در بين كسانى كه به عاق والدين گرفتارند ، قرار مده . خدايا ! بر حضرت محمد و خاندان او درود فرست و والدين مرا به بالاترين درجه ى رحمت و كرامتى كه به پدران و مادران بندگان صالح و پاك خود عطا فرموده اى ، نايل بگردان . اى مهربان ترين مهربانان .
استعانت از خداوند بر اداى وظيفه در برابر والدين
حضرت سجاد عليه السلام در فرازهاى پيش عظمت و خطير بودن خدمت به والدين را يادآور شد و بلنداى مقام پدر و مادر را خاطرنشان ساخت و وظيفه ى فرزندان و كيفيت اداى وظيفه را تبيين فرمود . اكنون و در ادامه ، از آن جا كه اين وظيفه را بسيار مشكل و سنگين مى داند ، به امت دستور مى دهد كه از خداوند – جل جلاله – براى اداى شايسته ى آن درخواست كمك نمايند . اصولا تكليف هرچه مهم تر و سخت تر باشد ، اجر آن عظيم تر است و ارتقاى مقام بيشترى در پى خواهد داشت ؛ چنان كه رها كردن آن به همين نسبت خطر جدى ترى در پى خواهد آورد ، ولى ما بر اين باوريم كه توفيق و تأييد الهى مشكل ترين كارها را آسان مى كند و راه هاى پيچيده ى تكاليف را در نهايت سادگى به بندگان خالص خود باز مى نمايد .
از اين رو ، امام عليه السلام به خداوند متعال عرض مى كند : تو بهترين كسى هستى كه به طريق هدايت آگاهى . اين مضمون ، در دعاها بسيار به چشم مى خورد كه خداوند متعال «مسهل العسير» ؛ يعنى آسان كننده ى مشكل هاست ؛ مثلا در جايى با چنين عبارتى رو به رو مى شويم :
فان تيسير ما أخاف تعسيره ، عليك يسير ؛
مشكلات براى تو آسان است و تبديل مشكلات به آسانى براى تو بسيار ساده است .
به ديگر سخن ، از آن جا كه موانع راه هاى خطير ، متنوع و فراوان است ، پس هر حركتى الزاما به مقصد منتهى نمى شود . افزون بر اين ، گاهى انسان پس از تحمل رنج بسيار مى فهمد كه چه راه هاى آسان و قريب الوصولى وجود داشته است كه وى از آنها غافل بوده وبا وجود آنها، راه دورتر و سخت تر را پيموده است.
بنابراين ، آن چه در برابر اين احتمالات به ما اطمينان خاطر مى دهد ، توجه و توسل به ذيل عنايات حضرت رب العزه مى باشد كه با هدايت گرى خاص خود ما را به راه آسان تر رهنمون گردد ، يا توان مضاعفى براى درنورديدن مشكلات طريق به ما عطا فرمايد .
در هر حال ، تنها راه موفقيت در راه دشوار زندگى ، استعانت از خداوند قادر و مهربان است و اميد است كه در اداى مفهوم : (اياك نستعين) در نمازهاى يوميه ، همگى صادق و پايدار باشيم .
درخواست صلوات براى پدر و مادر
در ادامه امام معصوم عليه السلام به فرزندان دستور داده است كه براى پدران و مادران ، بلند مرتبه ترين صلوات و رحمت الهى را – كه ويژه ى اوليا و صالحان و والدين است – طلب كنند . حقيقت اين است كه پدر و مادر از چنان شأنى برخوردارند كه سزاوار صلوات و كرامت بى نهايت شوند .
رشد فرزندان ، سبب برترى درجات پدران و مادران
نكته ى ديگر آن كه صلاح و رشد و تعالى فرزندان ، خود موجب تعالى روح و بلندى درجات پدران و مادران نزد خداوند سبحان است و پروردگار متعال به يمن درجات والاى بندگا صالح خود ، به فرزندان آنان اجرى عظيم كرامت مى فرمايد . هم از اين روى ، امام عليه السلام دستور مى فرمايد كه كرامت هاى ويژه ى پدران و مادران بندگان صالح خدا را براى پدران و مادران خود درخواست كنيم .
اللهم لا تنسنى ذكرهما فى أدبار صلواتى ، و فى أنى من آناء ليلى ، و فى كل ساعة من ساعات نهارى ، اللهم صل على محمد و آله ، و اغفر لى بدعائى لهما ، و اغفر لهما ببرهما بى مغفرة حتما ، و ارض عنهما بشفاعتى لهما رضى عزما ، و بلغهما بالكرامة مواطن السلامة ، اللهم و ان سبقت مغفرتك لهما فشفعهما فى ، و ان سبقت مغفرتك لى فشفعنى فيهما ، حتى نجتمع برأفتك فى دار كرامتك و محل مغفرتك و رحمتك، انك ذوالفضل العظيم، و المن القديم ، و أنت أرحم الراحمين؛
خدايا ! مرا به فراموشى ياد آنان پس از نمازهايم و در هيچ آن و لحظه اى از لحظه هاى عمرم مبتلا مفرما و بر محمد و خاندان او درود فرست و مرا به سبب دعاهايم در حق ايشان بيامرز و آنان را به سبب نيك رفتارى با من مورد عفو قرار ده و از من اين شفاعت را بپذير و آنان را در بهترين محل كرامت و آسايش قرار ده . خدايا ! اگر پدر و مادرم مورد مغفرت تو هستند ، شفاعت آنها را در حق من بپذير و اگر مرا بخشيده اى ، شفاعت مرا درباره ى آنان پذيرا باش ، تا همه با هم در سايه ى كرامت و مغفرت تو گردهم آييم ، كه فضل تو عظيم و احسان تو ديرينه و قديم است و مهربان ترين مهرورزانى.
.......................
