«نزغ» به معناى وسوسه است و وسوسه ، كارى است كه انسان آن را فقط در ذهن خود مى يابد و قابل رؤيت نيست ؛ يعنى در حقيقت سيطره ى شيطان با وسوسه ، تنها از طريق قلب و روح آدمى صورت مى پذيرد . شيطان هميشه در صدد تسخير قلب ، مركز فرماندهى قواى انسان است ، زيرا صدور اعمال و رفتار جوارحى بستگى به فرماندهى قلب انسان دارد و چنان چه دل به ديده اى متمايل نگردد و شوق به آن در دل برانگيخته نشود ، به هيچ وجه اين ايده ى او ، جامه ى عمل نخواهد پوشيد . بر اين اساس ، اگر شيطان توانست دل و جان كسى را فتح كند ، بر تمام قواى او مسلط شده و تمام راه هاى گريز را به روى او مى بندد .
در روايتى وارد شده است : «حضرت عيسى عليه السلام از خداوند متعال درخواست كرد كه جايگاه شيطان را در وجود بنى آدم به او نشان دهد . در پى اين درخواست ، مارى را مشاهده كرد كه سر خود را روى قلب انسانى گذارده است و هر گاه او از خداوند متعال ياد مى كند ، آن افعى خود را كنار مى كشد و در حال غفلت قلب وى را در اختيار مى گيرد.»
بدين جهت پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله فرمود :
لو لا أن الشيطان يحومون على قلوب بنى آدم ، لنظروا الى ملكوت السماوات ؛
اگر شيطان ها بر گرد قلب آدميان حلقه نمى زدند ، انسان ها قطعا ملكوت آسمان ها را مشاهده مى كردند.
.........................
