• بخشی از دعای شانزدهم
1- خداوند هر كس را كه پس از توكل به او، درباره فقرش شكایت به
و هاجر الى بلاد الغربه و محل الناى عن موطن رحله و موضع رجله، و مسقط رأسه و مأنس نفسه اراده منه لا عزاز دينك و استنصارا على أهل الكفر بك. پيامبر اكرم به جهت عزت دين و غلبه بر كفر، از وطن خود (مكه) كه بستگان و عشيره او در آن جا بودند و زادگاه و مركز پرورش و انس او بود دورى جست.
چنان كه گفته شد، پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و سلم از تحمل هيچ زحمت و مشقتى كه در پيشبرد اهدافش مؤ ثر بود خوددارى نكرد؛ تحمل زحمت بدنى، مشقت هاى روحى، شنيدن كلمات جسورانه، سه سال محاصره در شعب، و بسيارى ديگر از جهالت هاى مردم او را از انجام مأموريت الهى خود بازنداشت و بار سنگين رسالت را لحظه اى بر زمين نگذارد. سرانجام، كار به آن جا انجاميد كه پيامبر هجرت از مكه را - كه وطن اصلى او بود و بسيار به آن جا علاقه داشت - لازم و ضرورى ديد و به امر حضرت حق مكه را به طرف مدينه ترك كرد تا فرياد توحيد را از حصر چهار سوى كوهستان هاى مكه فراتر بود و بتواند به وسيله اعوان و انصار خويش، سرزمين وحى و توحيد را از چنگال كفر و جهالت و بت پرستى نجات دهد و مسجد الحرام و كعبه را از جهل و پليدى شرك پاك سازد.
عاقبت، حضرت از مكه مهاجرت فرمود. اين هجرت آن چنان مهم و نقش آفرين گشت كه مبداء تاريخ در اسلام قرار گرفت تا عظمت آن پيوسته در اذهان مردم باقى بماند؛ و اين در حالى بود كه ايام بسيار مهمى در تاريخ پيش از آن وجود داشت؛ همانند تولد پيامبر اكرم، عام الفيل، روز ولادت و بعثت پيامبر و....
پيامبر محل تولد، ماواء و مسكن خود را در راه خدا ترك كرد، در حالى كه اشك حزن از چشمان مباركش فرو مى ريخت. در اين حالت بود كه جبرئيل نازل شد و آيه 85 سوره قصص را بر آن حضرت نازل كرد و ايشان را دلدارى داد كه ان الذى فرض عليك القرآن لرادك الى معاد: آن كس كه عمل به قرآن را به تو واجب كرد، تو را به سوى مكان بازگشت (مكه) برخواهد گرداند. حضرت نيز در حالى كه بر مركب خود سوار بود خطاب به مكه فرمود: و الله انك خير ارض الله و أحبها الى الله و لولا انى اخرجت منك ما خرجت: به خدا قسم، تو بهترين قطعه از زمين و محبوب ترين آن در نزد خداوندى، و اگر اين گونه نبود كه از آن جا اخراج شدم، هرگز از تو خارج نمى شدم!
با اين حال، هيچ يك از اين حلقه هاى دست و پاگير، مانع از حركت ايشان به سوى هدف مقدسش نگرديد.
وضعيت مردم هنگام بعثت
مردم در زمان بعثت نبى اكرم در بى خبرى و جهالتى حيرت آور به سر مى بردند و اعتقادات آنان بسيار منحرف و آلوده به خرافات بود. دين يهود و نصارى دچار تحريف گشته بود، چنانچه در آيه 18 سوره مائده مى خوانيم: و قالت اليهود و النصارى نحن أبناو الله و أحباوه: يهود و نصارى خود را فرزندان خدا و دوستان او مى پنداشتند. و در آيه 30 سوره توبه فرموده: و قالت اليهود عزيز ابن الله و قالت النصارى المسيح ابن الله: يهود مى گفت عزبر فرزند خداست و نصارى مسيح را پسر خدا مى دانستند. ملت هاى ديگر نيز هر يك به طورى از صراط مستقيم خارج بودند؛ همانند مجوس كه قائل به خداى خير و شر بودند و به يزدان و اهريمن اعتقاد داشتند!
پيامبر اكرم در چنين موقعيتى مبعوث شد تا آنكه توانست به وسيله انصار و مهاجرين دست به انقلابى بزند كه به وسيله آن فطرت مردم را بيدار كرده و آنان را به سوى مسير مستقيم سوق دهد. عاقبت نيز چنين شد و مردم جزيره العرب كه به قول اميرالمؤ منين خوراكشان خشن و لباسشان بى ارزش و ملامت آور و خوابشان در كنار مارها و سنگستان هاى سخت بود، كارشان به جايى رسيد كه بر عالى ترين مقام جهانى اشراف يافتند و در رأس قدرت جهان قرار گرفتند.
..........................
