اخلاق و كردار ناپسند
بخشی از دعای ششم صحیفه سجادیه :
پناه ببرید به خداوند بزرگ از
اين دعاى امام عليه السلام مربوط به زمانى است كه خبر فوتى را مى شنيده، يا از مرگ، ياد مى كرده
― در نخستين جمله از آن چنين آمده: (بار خداوندا بر محمد و آلش درود فرست، خودت ما را از آرزوى دور و دراز كفايت فرما) (اللهم صل على محمد و آله و اكفنا طول الامل).
― (و با صدق عمل دست آرزو را از دامن ما كوتاه نما) (و قصره عنا بصدق العمل).
― آن چنانكه: (آرزوى به پايان رساندن ساعتى پس از اين ساعت، برخوردارى روزى بعد از اين روز، اتصال و پيوستگى نفسى بعد از اين نفس و پى آمدن گامى بعد از اين گام را نكنيم) (حتى لا نومل استتمام ساعه بعد ساعه، و لا استيفاء يوم بعد يوم، و لا اتصال نفس بنفس و لا لحوق قدم بقدم).
― و از آنجا كه آرزوها فريبنده و غرور آفرينند، و همواره انسانها در معرض شرور آنها هستند، عرضه مى دارد: (ما را از فريب و غرور آرزو سالم دار) (و سلمنا من غروره).
― (و ما را از شرور و بديهايش ايمن فرما) (و آمنا من شروره).
― خوب مى دانيم هنگامى انسان دست از آرزوها مى كشد كه يقين داشته باشد بايد اين جهان را ترك گويد، و تمام آنچه را فراهم آورده بگذارد برود، به همين دليل امام عليه السلام راه علاج را چنين بازگو مى كند: خداوندا (مرگ را نصب العين ما قرار ده- نه اينكه روزى متذكر آن شويم و روزى فراموشش كنيم-) (و انصب الموت بين ايدينا نصبا، و لا تجعل ذكرنا له غبا).
― نه تنها مرگ را همواره روياروى خود ببينيم بلكه (از ميان اعمال صالح و شايسته عملى را نصيب ما گردان كه آمدن به سوى تو را دير و آهسته بدانيم و نسبت به رسيدن لقاى تو مشتاق و حريص باشيم) (و اجعل لنا من صالح الاعمال عملا نستبطى ء معه المصير اليك، و نحرص له على وشك اللحاق بك).
― (آن چنانكه مرگ براى ما جايگاه انسى باشد كه به آن مانوس شويم) (حتى يكون الموت مانسنا الذى نانس به).
― (محل الفتى كه همواره مشتاق لقاى آن گرديم) (و مالفنا الذى نشتاق اليه).
― (و خويشاوندان خاصى كه نزديك شدن به آنها محبوب ما باشد) (و حامتنا التى نحب الدنو منها).
― به دنبال اين قسمت درخواست خوبى و سعادت را به هنگام روياروئى با مرگ نموده چنين عرضه مى دارد: (آنگاه كه مرگ را بر ما وارد يا نازل كردى ما را از ديدار چنين ديداركننده اى سعادتمند ساز) (فاذا اوردته علينا و انزلته بنا، فاسعدنا به زائرا).
― (و به هنگامى كه قدم به خانه ى ما گذاشت ما را با آن مانوس گردان) (و آنسنا به قادما).
― (در ضيافت و ميهمانى او ما را بدبخت مساز) (و لا تشقنا بضيافته).
― (و با زيارت و ديدار آن ما را رسوا مفرما) (و لا تخزنا بزيارته).
― از اين نظر كه مرگ آغاز سراى ديگر، باغى از باغهاى بهشت و يا حفره اى از حفره هاى آتش است امام از خداوند چنين مى خواهد: (آن را درى از درهاى مغفرتت و كليدى از كليدهاى رحمتت قرار ده) (و اجعله بابا من ابواب مغفرتك، و مفتاحا من مفاتيح رحمتك).
― و چون حسن عاقبت مهمترين است عرض مى كند: (ما را در سلك هدايت يافتگان بميران نه گمراهان) (امتنا مهتدين غير ضالين).
― (مطيعانى كه هيچگونه اكراهى نداشته باشند) (طائعين غير مستكرهين).
― توبه كنندگان، نه گناهكاران و اصرار ورزان بر گناه) (تائبين غير عاصين و لا مصرين).
― و در پايان با ذكر دو صفت از صفات خداوند مى خواهد كه پاداش نيكيها را به خوبى دريافت دارد و اعمال فاسدش را خداوند اصلاح كند مى گويد: (اى ضامن و كفيل پاداش نيكوكاران و اى اصلاح كننده ى عمل مفسدان و تبهكاران (ما را هم مشمول اين دو صفت قرار ده) (يا ضامن جزاء المحسنين، و مستصلح عمل المفسدين).
.............................
