اخلاق و كردار ناپسند
بخشی از دعای ششم صحیفه سجادیه :
پناه ببرید به خداوند بزرگ از
و الحمدلله الذى دلنا على التوبه التى لم نفدها الا من فضله، فلو لم نعتدد من فضله الا بها لقد حسن بلائه عندنا و جل احسانه الينا و جسم فضله علينا. حمد خدايى را سزد كه ما را به بازگشت به سوى خود هدايت فرمود و دستيابى به توبه، فقط به وسيله فضل او ميسور است. و اگر ما به جز توبه ساير نعمت هاى او را به شمار نياوريم، احسان او بر ما تمام است و نعمت و فضلش بزرگ!
در آخر فراز بيست و يكم امام عليه السلام فرمود: خداى متعال ما را به عقوبت امور خلاف مبتلا نساخته، بلكه در انتظار برگشت و توبه ما است. در اين فراز نيز امام سجاد عليه السلام راهنمايى به توبه را يكى از كرامت هاى الهى و نشانه بنده پيروى و عطوفت او بر بندگان قرار داده و آن چنان آن را مهم دانسته است كه فرموده: اگر در بين همه نعمت هاى الهى تنها خداى متعال بندگان خود را به آن نعمت مفتخر مى فرمود، براى او كافى و براى احسان او تمام بود.
نكته اين مسأله هم پيدا است، زيرا گناه شوم ترين و كثيف ترين آلودگى است كه دامن پاك انسانيت را آلوده كرده و او را از مرتبه ملك بودن به حضيض حيوانيت مى كشاند؛ به طورى كه شايستگى نجات را به تدريج از دست مى دهد و به طور جاويد در عذاب مى ماند و در گستره هستى آن چنان ضايع مى شود كه نه تنها در سراسر نظام آخرتى، بلكه در زندگى دنيايى خود نيز هيچ گونه موفقيت و موقعيت مناسبى پيدا نمى نمايد. لذا تنها توبه است كه چون اكسير اعظمى مى تواند زنگارهاى گناه - كه چهره قلب را تار و ظلمانى كرده - زدوده و چهره شفاف روح الهى انسان را از پس مجموعه حجب به طور شفاف و نورانى متجلى كند و او را دوباره به حيات معنوى خود - كه حيات جاويدان انسانى است - باز گرداند و مجددا به آمادگى اشراق انوار هدايت بر چهره جان كمك نمايد. لذا از امام باقر عليه السلام منقول است كه فرمود: التائب من الذنب كمن لاذنب له و امير مؤ منان عليه السلام فرمود: لا شفيع أنجح من التوبه: هرگز شفيعى موفق تر از توبه نيست.
پس مى توانيم بگوييم قبول توبه از حضرت حق - جل و علا - اعطاى زندگانى دوباره به افرادى است كه همه نعمت هاى خود را از دست داده و در دركات بوالهوسى غرق گرديده اند و در باتلاق ضررها و صدمه هاى فراوان طغيان فرو رفته اند. توبه باعث بازيافت دوباره ايشان است و استعداد حركت به طرف تكامل را براى اينان به ارمغان مى آورد و به همين جهت است كه در قرآن كريم فرموده: ان الله يحب التوابين و ان الله بحب المتطهرين و از ذيل آيه معلوم مى شود كه توبه تطهير از آلودگى ها و ناپاكى هاست و پاكيزگى توبه، در حد طهارت قبل از گناه عصيان است؛ طهارت توبه طهارت از خباثت باطنى و قذارت هاى روحى است.
....................
